Tajine, stoompan, etc

Niet elke pan is standaard. Naast de koekenpan en braadpan bestaan er ook bijzondere pannen zoals de tajine, stoompan of paellapan. Ze zijn speciaal ontworpen voor een bepaalde kookstijl of gerecht. En hoewel je ze misschien niet dagelijks gebruikt, kunnen ze een echte toevoeging zijn aan je keuken.

In deze gids leggen we uit wat deze pannen precies doen, hoe je ze gebruikt en wanneer ze van pas komen.

Wat zijn bijzondere pannen?

Bijzondere pannen hebben vaak een specifieke functie. Ze zijn niet gemaakt voor ‘van alles wat’, maar juist voor één type bereiding dat ze extra goed doen. Denk aan:

• Stomen van groenten of vis
• Langzaam garen van stoofschotels
• Rijst of paella maken
• Sissend serveren in een gietijzeren schaal

Je hebt ze dus niet per se nodig… maar als je graag kookt of iets nieuws wilt proberen, zijn ze erg leuk om in huis te hebben.

Bekende voorbeelden van bijzondere pannen

Laten we de bekendste even op een rij zetten. Wat doen ze precies, en waarvoor gebruik je ze?

Tajine: smaakvol stoven met stoom

Een tajine is een pan uit de Marokkaanse keuken. Hij bestaat uit twee delen: een brede schaal en een hoge, kegelvormige deksel. Tijdens het koken condenseert de stoom tegen de deksel en druppelt langzaam terug over het gerecht. Daardoor blijven smaken en sappen behouden.

Wat kun je ermee maken?

• Lamsstoof met abrikozen
• Kippenstoof met citroen en olijven
• Groentestoof met kikkererwten

Voordelen:

• Smaken trekken goed in
• Weinig vocht of vet nodig
• Mooie pan om in te serveren

Let op: een aardewerken tajine moet je eerst in water weken voor gebruik. Er zijn ook gietijzeren versies die direct op inductie of gas kunnen.

Stoompan: gezond en snel koken

Met een stoompan bereid je eten zonder het in water te koken. Het voedsel ligt in een inzetmandje boven kokend water. De stoom zorgt ervoor dat alles gaar wordt, terwijl vitamines en smaak beter behouden blijven dan bij koken.

Wat kun je stomen?

• Groente zoals broccoli, wortel of bloemkool
• Visfilets of dumplings
• Rijst of couscous (met speciale inzet)

Voordelen:

• Gezond: geen olie of vet nodig
• Smaak en kleur blijven beter behouden
• Snel klaar (vaak binnen 10 minuten)

Gebruik een pan met meerdere lagen om verschillende ingrediënten tegelijk te bereiden.

Paellapan: gelijkmatig garen van rijst

De paellapan is breed en ondiep. Daardoor verdeelt de hitte zich goed en wordt de rijst overal even gaar. Je gebruikt deze pan vooral voor Spaanse gerechten, maar hij werkt ook goed voor risotto of gebakken rijst.

Waarom speciaal?
Bij paella wil je een licht krokant korstje onderin (de ‘socarrat’). Dat lukt het beste in een echte paellapan, niet in een gewone koekenpan.

Tips voor gebruik:

• Gebruik niet te veel vocht
• Zet het vuur gelijkmatig laag
• Laat de rijst op het eind rusten, zonder te roeren

Andere bijzondere pannen

Naast deze drie bestaan er nog meer unieke pannen:

• Wokpan: Ideaal voor roerbakken op hoge hitte
• Sizzling plate: Gietijzeren serveerplaat die je eerst verhit en dan vlees op legt – blijft lang warm
• Dumplingpan: Kleine pan met meerdere kuiltjes, perfect voor gyoza of poffertjes
• Rijstkoker (panvorm): In Japanse stijl, vaak met dikke bodem voor gelijkmatig garen

Welke pan past bij jou?

Dat hangt af van wat je vaak kookt.

Kook je graag stoofschotels of exotische gerechten? Dan is een tajine interessant.
Hou je van gezond en licht koken? Overweeg dan een stoompan.
Maak je graag rijstgerechten? Dan is een paellapan handig.

Let ook op je fornuis: sommige van deze pannen werken niet goed op inductie, tenzij je kiest voor een speciale versie.